Hoe doe je dat: goed voor jezelf zorgen als je zorgt voor iemand met psychische kwetsbaarheid? Als mantelzorger ken je veel zorg, angst en verdriet om je naaste. De zorgsituatie is meestal complex en er gebeuren dingen waar je niet zomaar grip op krijgt. Omdat je zo gefocust bent op goede zorg en verbetering voor de ander, schiet de zorg voor jezelf er zomaar bij in. Op zo'n moment kan een lotgenotengroep je verder helpen. 

Eetstoornis
Mark en Judith hebben zelf ervaren hoe moeilijk het is. In de afgelopen jaren hadden zij veel zorg om Donna, de dochter van Mark. In haar tienerjaren waren er bij haar in toenemende mate ernstige psychische problemen, wat nota bene begon omdat er onder druk van haar moeder in eerste instantie een verkeerde diagnose (Asperger) werd gesteld. Jaren later, toen Donna zelf om een heronderzoek kon vragen, bleek er geen sprake van autisme.

Via de Raad voor Kinderbescherming werd Donna uit huis geplaatst. Er was in de tussentijd echter veel gebeurd en dit had z’n weerslag op haar. Vanuit een leven met een moeder die haar leven controleerde, ontwikkelde Donna een eetstoornis. Iets waarover ze zelf de controle kon houden. Eerst had ze eetbuien, later kreeg ze anorexia. Er volgden ellendige en zwarte jaren. De strijd die Donna met zichzelf voerde was enorm. Mark vertelt dat hij vaak dacht: “Erger kan het toch niet worden?” Maar telkens werd het toch erger. Donna sneed zichzelf, werd suïcidaal, lag dagenlang in bed en werd diverse keren opgenomen en behandeld in klinieken. Toen Donna 21 jaar oud was, ging ze voor een periode van 9 weken naar Zuid-Afrika. En telkens was het resultaat onvoldoende en viel Donna weer terug.

Lotgenotengroep
In de maanden dat Donna in Zuid-Afrika zat, namen Mark en Judith deel aan een lotgenotengroep voor ouders waarvan kinderen ook in de kliniek in Zuid-Afrika zaten. Het was de eerste keer dat ze merkten wat het delen van je verhaal je kan brengen.

“We hadden mooie en intense gesprekken met mensen die weten wat je meemaakt. Je kunt open en eerlijk spreken, er zijn geen oordelen. Ook geven ervaringen van anderen je hoop of het relativeert. Thuis praatten we vaak door over wat we gehoord hadden en probeerden voor onszelf te ontdekken wat we daar mee konden, hoe het ons verder kon helpen”.

In dezelfde periode ontdekten ze ook een lotgenotengroep vanuit het Zelfhulpnetwerk Zuid-Oost Brabant, waar ze zich jarenlang bij aansloten. Ook hier vonden ze herkenning en erkenning bij andere ouders. Wat ze er geleerd hebben?

“Op je handen zitten”, zeggen zowel Mark als bonusmoeder Judith. “Je wilt zo graag helpen, maar uiteindelijk moet je kind het zelf doen. Dat valt niet mee, op je handen zitten, zeker niet als je je enorme zorgen maakt. Maar je mag ook iemand zijn los van de situatie van je kind”.

En soms moet je als naaste ineens toch weer ingrijpen. Bijvoorbeeld toen Donna, Mark belde om te vertellen dat het nu echt klaar voor haar was en dat hij haar afscheidsbrief op haar laptop kon vinden. Met behulp van 112 kon Donna gered worden van een sprong van een viaduct.

Hulp en heling
De ommekeer kwam uiteindelijk toch voor Donna met de komst van hulphond Moos. Via crowdfunding en een opleiding bij Stichting Hond en Kat, is Moos nu het dagelijkse maatje van Donna. Het is een psychosociale hulphond, die overal mee naar toe gaat en Donna steunt en beschermt. Het gaat goed met haar. Donna is inmiddels 25 jaar en bezig met een opleiding aan de PABO. Voor Mark en Judith nog steeds een wonder. Dat het zo goed met haar zou komen is nog elke dag een geschenk.

Zelf kijken ze met dankbaarheid terug op de lotgenotengroep vanuit het Zelfhulpnetwerk Zuidoost Brabant. Inmiddels hebben ze een stapje terug gedaan, maar ze zijn altijd bereid hun verhaal te delen en hopelijk anderen daarmee te inspireren. De lotgenotengroep was voor hun, zoals ze het zelf noemen “een helende groep” om overeind te blijven in een moeilijke en donkere levensfase.

* Wegens privacy gebruiken we voor dit verhaal een fictieve naam en een stockfoto.